ผู้ไร้ความสามารถ ก็เป็นตัวแทนได้

          ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 799 บัญญัติว่า
          "ตัวการคนใดใช้บุคคลผู้ไร้ความสามารถเป็นตัวแทน ท่านว่าตัวการคนนั้นย่อมต้องผูกพันในกิจการที่ตัวแทนกระทำ"

          ตัวอย่างคำพิพากษาศาลฎีกา จาก เว็บไซต์ศาลฎีกา คือ คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 598/2506 
          โจทก์ฟ้องว่า ที่ดินโฉนดที่ 917 เนื้อที่ 70 ไร่เศษ มีชื่อโจทก์ทั้งสาม กับนางผิน นายเที้ยมและนางปุ่นมารดาโจทก์ ถือกรรมสิทธิ์ 
          ที่เฉพาะส่วนของนางปุ่นราว 10 ไร่ นางปุ่นยกให้โจทก์ทั้งสามรวมกัน 5 ไร่เศษ อีก 5 ไร่ยกให้จำเลย โจทก์ครอบครองมา 13-14 ปี จึงได้กรรมสิทธิ์ 
          จำเลยหลอกลวงให้นางปุ่นลงพิมพ์มือในใบมอบฉันทะ ยกที่ดินของนางปุ่นทั้ง 10 ไร่เศษให้จำเลยคนเดียว และใบมอบอำนาจนั้นยังใส่อายุจำเลยว่า 20 ปี ซึ่งความจริงอายุจำเลยยังไม่ครบ 20 ปี ยังเป็นผู้เยาว์อยู่ จำเลยนำใบมอบอำนาจไปทำนิติกรรมแทนนางปุ่นเป็นการไม่ชอบ 
          ขอให้พิพากษาว่าที่ดินเฉพาะส่วนที่โจทก์ครอบครองอยู่ 5 ไร่เศษ เป็นกรรมสิทธิ์ของโจทก์ ห้ามจำเลยเกี่ยวข้องขอให้ถอนชื่อจำเลยและใส่ชื่อโจทก์เป็นเจ้าของ
          จำเลยให้การว่า จำเลยเป็นบุตรนางผิน นางปุ่นเป็นยายจำเลย นางปุ่นได้ยกที่ของนางปุ่นรายนี้ให้จำเลยโดยชอบ แม้จำเลยเป็นผู้เยาว์ก็รับมอบอำนาจได้ ไม่ต้องห้าม และให้การต่อสู้ประการอื่นอีก

          ศาลชั้นต้นพิพากษาว่าที่พิพาทเป็นของโจทก์ ห้ามจำเลยเกี่ยวข้อง

          จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับให้ยกฟ้อง

          โจทก์ฎีกา
          ศาลฎีกาเห็นว่า หากได้มีการยกให้โจทก์แล้วจนเข้าครอบครองจริง ก็น่าจะได้โอนโฉนดใส่ชื่อโจทก์ในส่วนที่พิพาทแล้ว เมื่อใส่ชื่อนางปุ่นไว้ก็ยังเป็นของนางปุ่นอยู่ แม้โจทก์จะทำในที่พิพาทก็ถือว่าทำแทนนางปุ่น จะฟังว่านางปุ่นยกที่พิพาทให้โจทก์แล้วก็ยังฟังไม่ถนัด ได้ความจากพยานโจทก์แต่เพียงว่าจะยกให้เท่านั้น
          เมื่อฟังไม่ได้ชัดว่านางปุ่นยกที่พิพาทให้โจทก์แล้ว โจทก์ก็ไม่มีสิทธิฟ้องจำเลย ส่วนที่นางปุ่นประสงค์จะโอนให้จำเลยเพียงไร หรือจำเลยทำผิดไปจากเจตนาของนางปุ่นประการใด เป็นเรื่องระหว่างนางปุ่นกับจำเลยจะว่ากล่าวกัน ไม่เกี่ยวกับคดีนี้ และการมอบอำนาจของนางปุ่นให้จำเลย แม้จำเลยจะยังไม่บรรลุนิติภาวะ ก็เป็นผู้รับมอบอำนาจได้ หาเสียไปไม่ พิพากษายืน

          หลักกฎหมายจากคำพิพากษาศาลฎีกานี้คือ ผู้เยาว์ซึ่งเป็นผู้ไร้ความสามารถ (หย่อนความสามารถ) ก็เป็นตัวแทนรับมอบอำนาจได้ 

#นักเรียนกฎหมาย
12 สิงหาคม 2561


ความคิดเห็น

โพสต์ยอดนิยมประจำสัปดาห์

แนวข้อสอบ พ.ร.บ.การศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542

แนวข้อสอบ พ.ร.บ.วิธีการงบประมาณ พ.ศ. 2561 (55 ข้อ)

แนวข้อสอบ พ.ร.บ.ส่งเสริมการเรียนรู้ พ.ศ. 2566 (30 ข้อ)

สาระสำคัญ พ.ร.บ.ส่งเสริมการเรียนรู้ พ.ศ. 2566 (ฉบับเตรียมสอบ)

แนวข้อสอบ พ.ร.บ.ความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539

กฎกระทรวงกำหนดกรณีอื่นที่เจ้าหน้าที่จะทำการพิจารณาทางปกครองไม่ได้ พ.ศ. 2566

การส่งเด็กเข้าเรียนตามกฎหมาย

แนวข้อสอบ ระเบียบฯ พนักงานราชการ

แนวข้อสอบ พ.ร.บ.คุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล พ.ศ. 2562 (ชุดที่ 1)

แนวข้อสอบ ระเบียบฯ สารบรรณ (ชุดที่ 3)