สรุปคำบรรยายเนติบัณฑิต 1/78 ภาคค่ำ กฎหมายซื้อขาย เช่าทรัพย์ เช่าซื้อ (ครั้งที่ 10)

สรุปคำบรรยายเนติบัณฑิต 1/78 ภาคค่ำ

กฎหมายซื้อขาย เช่าทรัพย์ เช่าซื้อ (ครั้งที่ 10)

อาจารย์ฉันทวัธน์ วรทัต

วันพฤหัสบดีที่ 31 กรกฎาคม 2568

**********

1. ขายฝากเป็นสัญญาซื้อขายประเภทหนึ่ง มีข้อตกลงเป็นการทำสัญญาซื้อขาย ทำให้กรรมสิทธิ์ตกไปยังผู้ซื้อ โดยมีข้อตกลงว่าผู้ขายอาจไถ่ทรัพย์นั้นคืนได้

-ผู้ขายฝากทรัพย์สินไปแล้ว ระหว่างนั้นไปทำสัญญาจะซื้อจะขายทรัพย์สินนั้นอีกได้ เพราะผู้ทำสัญญาจะซื้อจะขายไม่จำต้องเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สิน ถ้าผู้ขายฝากไม่ไถ่ทรัพย์สิน ผู้จะซื้อเรียกค่าเสียหายได้ หรือจะใช้สิทธิไถ่ทรัพย์สินก็ได้ ตามม.233 , 234 (ฎ.294/2492) , (ฎีกาใหม่อ้างม.497(2) ฎ.4729/2543)

1.1) ข้อตกลงกำหนดระยะเวลาไถ่ทรัพย์สินคืน

-ม.494 "ท่านห้ามมิให้ใช้สิทธิไถ่ทรัพย์สินซึ่งขายฝากเมื่อพ้นเวลาดังจะกล่าวต่อไปนี้
  (1) ถ้าเป็นอสังหาริมทรัพย์ กำหนดสิบปีนับแต่เวลาซื้อขาย
  (2) ถ้าเป็นสังหาริมทรัพย์ กำหนดสามปีนับแต่เวลาซื้อขาย"
-ม.495 "ถ้าในสัญญามีกำหนดเวลาไถ่เกินไปกว่านั้น ท่านให้ลดลงมาเป็นสิบปีและสามปีตามประเภททรัพย์"

-ถ้าไม่ได้กำหนดเวลาไถ่ ม.492 "ในกรณีที่มีการไถ่ทรัพย์สินซึ่งขายฝาก..ภายในเวลาที่กฎหมายกำหนด.." (ม.494)

1.2) การขยายกำหนดเวลาไถ่คืนได้ ม.496 (กฎหมายใหม่ปี2541 ถ้าอ่านฎีกา/ข้อสอบเก่าก่อนปี2541 จะขยายเวลาไถ่ไม่ได้)

-ม.496 "กำหนดเวลาไถ่นั้น อาจทำสัญญาขยายกำหนดเวลาไถ่ได้ แต่กำหนดเวลาไถ่รวมกันทั้งหมด ถ้าเกินกำหนดเวลาตามมาตรา 494 ให้ลดลงมาเป็นกำหนดเวลาตามมาตรา 494
  การขยายกำหนดเวลาไถ่ตามวรรคหนึ่ง อย่างน้อยต้องมีหลักฐานเป็นหนังสือลงลายมือชื่อผู้รับไถ่ ถ้าเป็นทรัพย์สินซึ่งการซื้อขายกันจะต้องทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ ห้ามมิให้ยกการขยายเวลาขึ้นเป็นข้อต่อสู้บุคคลภายนอกผู้ได้สิทธิมาโดยเสียค่าตอบแทนและโดยสุจริต และได้จดทะเบียนสิทธิโดยสุจริตแล้ว เว้นแต่จะได้นำหนังสือหรือหลักฐานเป็นหนังสือดังกล่าวไปจดทะเบียนหรือจดแจ้งต่อพนักงานเจ้าหน้าที่"

-ฎ.18460/2557

-ข้อตกลงให้ขยายเวลาไถ่ ต้องเกิดก่อนครบกำหนดเวลาไถ่ ก็ใช้ตัวบทเรื่องขยายเวลาไถ่ , แต่ถ้าตกลงให้ขยายเวลาไถ่หลังจากครบกำหนดไถ่แล้ว ทรัพย์สินหลุดเป็นสิทธิของผู้ซื้อฝากแล้ว ข้อตกลงดังกล่าวอาจเป็นเรื่องคำมั่นหรือสัญญาจะซื้อจะขายแทน

-การขยายเวลาไถ่ อาจตกลงเพิ่มสินไถ่ขึ้นก็ได้

-ม.499 "สินไถ่นั้น ถ้าไม่ได้กำหนดกันไว้ว่าเท่าใดไซร้ ท่านให้ไถ่ตามราคาที่ขายฝาก
  ถ้าปรากฏในเวลาไถ่ ว่าสินไถ่หรือราคาขายฝากที่กำหนดไว้สูงกว่าราคาขายฝากที่แท้จริงเกินอัตราร้อยละสิบห้าต่อปี ให้ไถ่ได้ตามราคาขายฝากที่แท้จริงรวมประโยชน์ตอบแทนร้อยละสิบห้าต่อปี"

-ผลของการไถ่โดยชอบ ม.492 , 501 , 502

-ม.492 วรรคหนึ่ง "...ให้ทรัพย์สินซึ่งขายฝากตกเป็นกรรมสิทธิ์ของผู้ไถ่ตั้งแต่เวลาที่ผู้ไถ่ได้ชำระสินไถ่หรือวางทรัพย์อันเป็นสินไถ่..." กรรมสิทธิ์ตกทันทีไม่ต้องจดทะเบียน 

-ม.501 "ทรัพย์สินซึ่งไถ่นั้น ท่านว่าต้องส่งคืนตามสภาพที่เป็นอยู่ในเวลาไถ่ แต่ถ้าหากว่าทรัพย์สินนั้นถูกทำลายหรือทำให้เสื่อมเสียไปเพราะความผิดของผู้ซื้อไซร้ ท่านว่าผู้ซื้อจะต้องใช้ค่าสินไหมทดแทน"
-ม.502 "ทรัพย์สินซึ่งไถ่นั้น ท่านว่าบุคคลผู้ไถ่ย่อมได้รับคืนไปโดยปลอดจากสิทธิใด ๆ ซึ่งผู้ซื้อเดิม หรือทายาท หรือผู้รับโอนจากผู้ซื้อเดิมก่อให้เกิดขึ้นก่อนเวลาไถ่
  ถ้าว่าเช่าทรัพย์สินที่อยู่ในระหว่างขายฝากอันได้จดทะเบียนเช่าต่อพนักงานเจ้าหน้าที่แล้ว (เกิน 3 ปี) ไซร้ ท่านว่าการเช่านั้นหากมิได้ทำขึ้นเพื่อจะให้เสียหายแก่ผู้ขาย กำหนดเวลาเช่ายังคงมีเหลืออยู่อีกเพียงใด ก็ให้คงเป็นอันสมบูรณ์อยู่เพียงนั้น แต่มิให้เกินกว่าปีหนึ่ง"

***จบการบรรยาย***

✅สรุปคำบรรยายเนติบัณฑิต 1/78 ภาคค่ำ กฎหมายซื้อขาย เช่าทรัพย์ เช่าซื้อ ครั้งที่ 1-2

✅สรุปคำบรรยายเนติบัณฑิต 1/78 ภาคค่ำ กฎหมายซื้อขาย เช่าทรัพย์ เช่าซื้อ ครั้งที่ 3-4

✅สรุปคำบรรยายเนติบัณฑิต 1/78 ภาคค่ำ กฎหมายซื้อขาย เช่าทรัพย์ เช่าซื้อ ครั้งที่ 5

✅สรุปคำบรรยายเนติบัณฑิต 1/78 ภาคค่ำ กฎหมายซื้อขาย เช่าทรัพย์ เช่าซื้อ ครั้งที่ 6-7

✅สรุปคำบรรยายเนติบัณฑิต 1/78 ภาคค่ำ กฎหมายซื้อขาย เช่าทรัพย์ เช่าซื้อ ครั้งที่ 8-9

✅สรุปคำบรรยายเนติบัณฑิต 1/78 ภาคค่ำ กฎหมายซื้อขาย เช่าทรัพย์ เช่าซื้อ ครั้งที่ 10

✅สรุปคำบรรยายเนติบัณฑิต 1/78 ภาคค่ำ กฎหมายซื้อขาย เช่าทรัพย์ เช่าซื้อ ครั้งที่ 11-12

✅สรุปคำบรรยายเนติบัณฑิต 1/78 ภาคค่ำ กฎหมายซื้อขาย เช่าทรัพย์ เช่าซื้อ ครั้งที่ 13-14

✅สรุปคำบรรยายเนติบัณฑิต 1/78 ภาคค่ำ กฎหมายซื้อขาย เช่าทรัพย์ เช่าซื้อ ครั้งที่ 15 (ครั้งสุดท้าย)