สรุปคำบรรยายเนติบัณฑิต 1/78 ภาคค่ำ กฎหมายทรัพย์สินทางปัญญา (ครั้งที่ 15) ครั้งสุดท้าย

สรุปคำบรรยายเนติบัณฑิต 1/78 ภาคค่ำ

กฎหมายทรัพย์สินทางปัญญา (ครั้งที่ 15) ครั้งสุดท้าย

อาจารย์วรวงศ์ อัจฉราวงศ์ชัย

วันพฤหัสบดีที่ 4 กันยายน 2568

**********

1. สิทธิทางเศรษฐกิจ ม.15

-ม.15 "ภายใต้บังคับมาตรา 9 มาตรา 10 และมาตรา 14 เจ้าของลิขสิทธิ์ย่อมมีสิทธิแต่ผู้เดียวดังต่อไปนี้
  (1) ทำซ้ำหรือดัดแปลง
  (2) เผยแพร่ต่อสาธารณชน
  (3) ให้เช่าต้นฉบับหรือสำเนางานโปรแกรมคอมพิวเตอร์ โสตทัศนวัสดุ ภาพยนตร์ และสิ่งบันทึกเสียง
  (4) ให้ประโยชน์อันเกิดจากลิขสิทธิ์แก่ผู้อื่น
  (5) อนุญาตให้ผู้อื่นใช้สิทธิตาม (1) (2) หรือ (3) โดยจะกำหนดเงื่อนไขอย่างใดหรือไม่ก็ได้ แต่เงื่อนไขดังกล่าวจะกำหนดในลักษณะที่เป็นการจำกัดการแข่งขันโดยไม่เป็นธรรมไม่ได้
  การพิจารณาว่าเงื่อนไขตามวรรคหนึ่ง (5) จะเป็นการจำกัดการแข่งขันโดยไม่เป็นธรรมหรือไม่ ให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์ วิธีการและเงื่อนไขที่กำหนดในกฎกระทรวง"

-ม.16 "ในกรณีที่เจ้าของลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัตินี้ ได้อนุญาตให้ผู้ใดใช้สิทธิตามมาตรา 15 (5) ย่อมไม่ตัดสิทธิของเจ้าของลิขสิทธิ์ที่จะอนุญาตให้ผู้อื่นใช้สิทธินั้นได้ด้วย เว้นแต่ในหนังสืออนุญาตได้ระบุเป็นข้อห้ามไว้"

1.1) ประเภทของสัญญาอนุญาตให้ใช้ลิขสิทธิ์

-สัญญาอนุญาตให้ใช้ลิขสิทธิ์ไม่เด็ดขาด เจ้าของลิขสิทธิ์ยังคงมีสิทธิอนุญาตให้บุคคลอื่นใช้สิทธิในงานอันมีลิขสิทธิ์ได้อีก

-สัญญาอนุญาตให้ใช้ลิขสิทธิ์แต่ผู้เดียว เจ้าของลิขสิทธิ์ตกลงว่าจะไม่อนุญาตให้บุคคลอื่นใช้สิทธิในงานอันมีลิขสิทธิ์อีก แต่เจ้าของลิขสิทธิ์ยังคงมีสิทธิใช้งานอันมีลิขสิทธิ์ของตนเองได้

-สัญญาอนุญาตให้ใช้ลิขสิทธิ์เด็ดขาด เจ้าของลิขสิทธิ์ตกลงว่าจะไม่อนุญาตให้บุคคลอื่นใช้สิทธิในงานอันมีลิขสิทธิ์อีก และเจ้าของลิขสิทธิ์จะไม่ใช้งานอันมีลิขสิทธิ์ของตนเองด้วย

2. การโอนลิขสิทธิ์

-ม.17 "ลิขสิทธิ์นั้นย่อมโอนให้แก่กันได้
  เจ้าของลิขสิทธิ์อาจโอนลิขสิทธิ์ของตนทั้งหมดหรือแต่บางส่วนให้แก่บุคคลอื่นได้ และจะโอนให้โดยมีกำหนดเวลาหรือตลอดอายุแห่งการคุ้มครองลิขสิทธิ์ก็ได้
  การโอนลิขสิทธิ์ตามวรรคสองซึ่งมิใช่ทางมรดก ต้องทำเป็นหนังสือลงลายมือชื่อผู้โอนและผู้รับโอน ถ้าไม่ได้กำหนดระยะเวลาไว้ในสัญญาโอน ให้ถือว่าเป็นการโอนมีกำหนดระยะเวลาสิบปี"

-ฎ.13878/2556 ชื่อสัญญาระบุว่าเป็นการโอนลิขสิทธิ์ แต่มีเจตนาอนุญาตให้ใช้ลิขสิทธิ์ ตีความตามเจตนาสำคัญกว่าถ้อยคำ

-ฎ.7713/2540 การตีความสัญญาซื้อขายลิขสิทธิ์ โอนลิขสิทธิ์ให้นำไปสร้างภาพยนตร์ได้ 1 ครั้ง เมื่อสร้างแล้ว สัญญาก็สิ้นสุดลง ลิขสิทธิ์กลับเป็นของเจ้าของลิขสิทธิ์เดิม เจ้าของลิขสิทธิ์ก็สามารถอนุญาตให้บุคคลอื่นใช้ได้

3. การละเมิดลิขสิทธิ์โดยตรง (หรือการละเมิดลิขสิทธิ์ขั้นต้น คือละเมิดต่องานอันมีลิขสิทธิ์โดยตรง ม.27-30

-ม.27 "การกระทำอย่างใดอย่างหนึ่งแก่งานอันมีลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัตินี้ โดยไม่ได้รับอนุญาตตามมาตรา 15 (5) ให้ถือว่าเป็นการละเมิดลิขสิทธิ์ ถ้าได้กระทำดังต่อไปนี้
  (1) ทำซ้ำหรือดัดแปลง
  (2) เผยแพร่ต่อสาธารณชน"

-ม.27 ใช้กับงาน 5 ประเภท งานวรรณกรรม ดนตรีกรรม นาฏกรรม งานศิลปกรรม และงานอื่นใดในแผนกวรรณคดี แผนกวิทยาศาสตร์ และแผนกศิลปะอันมีลิขสิทธิ์

-การให้เช่าวรรณกรรมไม่เป็นการละเมิดลิขสิทธิ์ คนที่ซื้อหนังสือไป สามารถนำไปให้เช่าได้
-ม.28 "การกระทำอย่างใดอย่างหนึ่งแก่โสตทัศนวัสดุ ภาพยนตร์ หรือสิ่งบันทึกเสียงอันมีลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัตินี้โดยไม่ได้รับอนุญาตตามมาตรา 15 (5) ทั้งนี้ ไม่ว่าในส่วนที่เป็นเสียงและหรือภาพ ให้ถือว่าเป็นการละเมิดลิขสิทธิ์ ถ้าได้กระทำดังต่อไปนี้
  (1) ทำซ้ำหรือดัดแปลง
  (2) เผยแพร่ต่อสาธารณชน
  (3) ให้เช่าต้นฉบับหรือสำเนางานดังกล่าว"
-ม.29 "การกระทำอย่างใดอย่างหนึ่งแก่งานแพร่เสียงแพร่ภาพอันมีลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัตินี้โดยไม่ได้รับอนุญาตตามมาตรา 15 (5) ให้ถือว่าเป็นการละเมิดลิขสิทธิ์ ถ้าได้กระทำดังต่อไปนี้
  (1) จัดทำโสตทัศนวัสดุ ภาพยนตร์ สิ่งบันทึกเสียง หรืองานแพร่เสียงแพร่ภาพ ทั้งนี้ ไม่ว่าทั้งหมดหรือบางส่วน
  (2) แพร่เสียงแพร่ภาพซ้ำ ทั้งนี้ ไม่ว่าทั้งหมดหรือบางส่วน
  (3) จัดให้ประชาชนฟังและหรือชมงานแพร่เสียงแพร่ภาพ โดยเรียกเก็บเงินหรือผลประโยชน์อย่างอื่นในทางการค้า"

-ฎ.9926/2560 
-ม.30 "การกระทำอย่างใดอย่างหนึ่งแก่โปรแกรมคอมพิวเตอร์อันมีลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัตินี้โดยไม่ได้รับอนุญาตตามมาตรา 15 (5) ให้ถือว่าเป็นการละเมิดลิขสิทธิ์ ถ้าได้กระทำดังต่อไปนี้
  (1) ทำซ้ำหรือดัดแปลง
  (2) เผยแพร่ต่อสาธารณชน
  (3) ให้เช่าต้นฉบับหรือสำเนางานดังกล่าว"

4. การละเมิดขั้นรอง (การกระทำต่องานที่ละเมิดลิขสิทธิ์) ม.31

-ม.31 "ผู้ใดรู้อยู่แล้วหรือมีเหตุอันควรรู้ว่างานใดได้ทำขึ้นโดยละเมิดลิขสิทธิ์ของผู้อื่น กระทำอย่างใดอย่างหนึ่งแก่งานนั้นเพื่อหากำไร ให้ถือว่าผู้นั้นกระทำการละเมิดลิขสิทธิ์ ถ้าได้กระทำดังต่อไปนี้
  (1) ขาย มีไว้เพื่อขาย เสนอขาย ให้เช่า เสนอให้เช่า ให้เช่าซื้อ หรือเสนอให้เช่าซื้อ
  (2) เผยแพร่ต่อสาธารณชน
  (3) แจกจ่ายในลักษณะที่อาจก่อให้เกิดความเสียหายแก่เจ้าของลิขสิทธิ์
  (4) นำหรือสั่งเข้ามาในราชอาณาจักร"

-การเปิดเพลงในร้านอาหารจะเป็นการละเมิดลิขสิทธิ์ขั้นรองก็ต่อเมื่อมีการหากำไรโดยตรงจากการเปิดเพลงนั้น เช่น การเก็บค่าร้องเพลงเพิ่มเติมจากลูกค้า , หากเพียงแค่เปิดเพลงให้ลูกค้าฟังโดยไม่ได้เก็บค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมโดยตรงจากการฟังเพลง ก็ไม่เป็นการละเมิดลิขสิทธิ์

5. ข้อยกเว้นการละเมิดลิขสิทธิ์ ม.32-43 (หลักสำคัญอยู่ในม.32)

-เป็นการกระทำตามที่กฎหมายกำหนด ม.32 วรรคสอง , 33-36

-ไม่ขัดต่อการแสวงหาประโยชน์จากงานอันมีลิขสิทธิ์ตามปกติของเจ้าของลิขสิทธิ์

-ไม่กระทบกระเทือนสิทธิอันชอบธรรมของเจ้าของลิขสิทธิ์ 

-ม.32 "การกระทำแก่งานอันมีลิขสิทธิ์ของบุคคลอื่นตามพระราชบัญญัตินี้ หากไม่ขัดต่อการแสวงหาประโยชน์จากงานอันมีลิขสิทธิ์ตามปกติของเจ้าของลิขสิทธิ์และไม่กระทบกระเทือนถึงสิทธิอันชอบด้วยกฎหมายของเจ้าของลิขสิทธิ์เกินสมควร มิให้ถือว่าเป็นการละเมิดลิขสิทธิ์
  ภายใต้บังคับบทบัญญัติในวรรคหนึ่ง การกระทำอย่างใดอย่างหนึ่งแก่งานอันมีลิขสิทธิ์ตามวรรคหนึ่ง มิให้ถือว่าเป็นการละเมิดลิขสิทธิ์ ถ้าได้กระทำดังต่อไปนี้
  (1) วิจัยหรือศึกษางานนั้น อันมิใช่การกระทำเพื่อหากำไร
  (2) ใช้เพื่อประโยชน์ของตนเอง หรือเพื่อประโยชน์ของตนเองและบุคคลอื่นในครอบครัวหรือญาติสนิท
  (3) ติชม วิจารณ์ หรือแนะนำผลงาน โดยมีการรับรู้ถึงความเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในงานนั้น
  (4) เสนอรายงานข่าวทางสื่อสารมวลชน โดยมีการรับรู้ถึงความเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในงานนั้น
  (5) ทำซ้ำ ดัดแปลง นำออกแสดง หรือทำให้ปรากฏ เพื่อประโยชน์ในการพิจารณาของศาลหรือเจ้าพนักงานซึ่งมีอำนาจตามกฎหมาย หรือในการรายงานผลการพิจารณาดังกล่าว
  (6) ทำซ้ำ ดัดแปลง นำออกแสดง หรือทำให้ปรากฏโดยผู้สอน เพื่อประโยชน์ในการสอนของตน อันมิใช่การกระทำเพื่อหากำไร
  (7) ทำซ้ำ ดัดแปลงบางส่วนของงาน หรือตัดทอนหรือทำบทสรุปโดยผู้สอนหรือสถาบันศึกษา เพื่อแจกจ่ายหรือจำหน่ายแก่ผู้เรียนในชั้นเรียนหรือในสถาบันศึกษา ทั้งนี้ ต้องไม่เป็นการกระทำเพื่อหากำไร
  (8) นำงานนั้นมาใช้เป็นส่วนหนึ่งในการถามและตอบในการสอบ"

-ฎ.5843/2543 ร้านถ่ายเอกสารทำซ้ำเพื่อการค้าและแสวงหาประโยชน์ จึงไม่เข้าข้อยกเว้นม.32(1)

-ฎ.10657/2559 ทำซ้ำหนังสือแบบเรียนในสถาบันกวดวิชาเพื่อหากำไร ทำให้นักเรียนไม่ต้องซื้อตำราจากเจ้าของลิขสิทธิ์ จึงขัดต่อการแสวงหาประโยชน์ตามปกติ ไม่เข้าข้อยกเว้นม.32

***จบการบรรยาย***

✅สรุปคำบรรยายเนติบัณฑิต 1/78 ภาคค่ำ กฎหมายทรัพย์สินทางปัญญา ครั้งที่ 1-2

✅สรุปคำบรรยายเนติบัณฑิต 1/78 ภาคค่ำ กฎหมายทรัพย์สินทางปัญญา ครั้งที่ 3-4

✅สรุปคำบรรยายเนติบัณฑิต 1/78 ภาคค่ำ กฎหมายทรัพย์สินทางปัญญา ครั้งที่ 5

✅สรุปคำบรรยายเนติบัณฑิต 1/78 ภาคค่ำ กฎหมายทรัพย์สินทางปัญญา ครั้งที่ 6-7

✅สรุปคำบรรยายเนติบัณฑิต 1/78 ภาคค่ำ กฎหมายทรัพย์สินทางปัญญา ครั้งที่ 8-9

✅สรุปคำบรรยายเนติบัณฑิต 1/78 ภาคค่ำ กฎหมายทรัพย์สินทางปัญญา ครั้งที่ 10

✅สรุปคำบรรยายเนติบัณฑิต 1/78 ภาคค่ำ กฎหมายทรัพย์สินทางปัญญา ครั้งที่ 11-12

✅สรุปคำบรรยายเนติบัณฑิต 1/78 ภาคค่ำ กฎหมายทรัพย์สินทางปัญญา ครั้งที่ 13-14

✅สรุปคำบรรยายเนติบัณฑิต 1/78 ภาคค่ำ กฎหมายทรัพย์สินทางปัญญา ครั้งที่ 15 (ครั้งสุดท้าย)